Moldau

  • Alexander

    Correctie; ik heb het uiteraard niet over twee merken, maar over twee werken:

    'Conclusie: de twee werken zijn gecomponeerd….' (laatste alinea).

    Groet, Alexander

  • BastiaanJan van Vliet

    Beste Alexander,

    Ja ik begrijp de discussie volkomen maar omdat ik een “beelddenker” ben en daardoor vormen van dyslexie heb, kan het zijn dat ik verkeerde verbanden heb gelegd. Normaliter kom ik aardig mee in een discussie maar ik denk dat ik te snel las. Maar u bent een intelligent persoon met een enorme diversiteit aan stellingen in een discussie over klassieke muziek. Ik ben nog jong, sta nog aan het begin, maar ik moet u wel zeggen dat ik al best wat wetenswaardigheden van u overgenomen en geleerd heb. Ik sta altijd open voor zienswijzen, gevoelens over klassieke muziek van anderen. Hoe vind u de zesde symfonie van Beethoven, wat voor gevoel krijgt u erbij? En de Ma Vlast van Smetana?

    Met vriendelijke groet,

    BastiaanJan van Vliet

  • Alexander

    Beste BastiaanJan,

    Ik voel me zeer gevleid, alhoewel ik tegenover dergelijke complimenten argwanend sta (vooral als het een openbaar forum betreft). Ik hoop maar dat u een oprecht persoon bent! Ik weet niet precies wat u met jong bedoelt, maar ik hoop dat ik ook nog als jong word beschouwd. Ik ben namelijk 23 jaar.

    Wat betreft de zesde van Beethoven en Ma Vlast van Smetana: om heel eerlijk te zijn hoor ik prachtige natuurbeschrijvingen. Met name de ‘Pastorale’ blijft mooi (Bayerisches Staatsorchester o.l.v. Carlos Kleiber is een aanrader), het heeft iets lieflijks, zelfs Sturm und Gewitter brengt mij niet echt van slag. Bijzonder vind ik het openingsdeel, dat komt ongelooflijk geproportioneerd over (maar misschien komt dat ook wel doordat ik het deel zo vaak gehoord heb!). Dat associeer ik niet zo snel met Beethoven, meestal strooit hij met thema's en motieven. Wat een verschil met die klassieke helderheid van Mozart. Uiteindelijk maakt het niet zoveel uit of de natuur of een vrijheidsideaal wordt beschreven, maar het blijft toch interessant om na te gaan wat een componist nu precies wil zeggen (wat immers grote invloed kan hebben op je muzikale beleving). Hoewel ik direct toegeef dat veel componisten achteraf weleens een programma weer introkken (bijvoorbeeld Mahler).

    Mijn vorige reacties waren niet bedoeld om u te kleineren of u als een onwetende af te schilderen, ik kan immers niet weten of iemand al dan niet dyslexie heeft. In een discussie moet je evenwel voor je mening uit kunnen komen en daar hoort openstaan voor andermans ideeën ook bij.

    'Now something completely different': Luistert u weleens naar Bellini?

    Groeten,

    Alexander

  • BastiaanJan van Vliet

    U vroeg of ik een oprecht mens ben. U kunt van mij op aan, ik ben een oprecht mens. (soms te oprecht) Maar heel grappig is de leeftijd, u bent een jaar jonger als ik !!!!! Ik ben 24 jaar oud, ik heb er hartelijk om gelachen, maar evengoed, ik heb veel aan je zienswijzen, er zit werkelijk goede informatie in. Ikzelf ben ook altijd op zoek naar informatie maar het is vaak prettig dat er mensen zijn die je bepaalde zienswijzen bijbrengen, dat verruimt je blikveld, en met discussies is dat mijns inziens ook het geval, discussie is voor blikveldverbreding. Uw voeling voor de zesde van Beethoven is wel goed, ik heb daar een beetje dezelfde indruk over. Wat je bijvoorbeeld schrijft over het “storm” gevoel, ja zo ervaar ik het ook. En wat betreft Mahler, ik ben op het moment veel over Mahler aan het onderzoeken qua werk en leven. Vooral zijn ,veelal, paradoxale persoonlijkheid boeit mij ten opzichte van zijn muziek. Inderdaad, er is een wetentje dat als mahler iets in zijn eerste zin vol overtuiging zei, hij het in de tweede zin totaal teniet deed. Zo ook bij zijn “programma” in de muziek. Je vroeg ook over Bellini. Ik ben op mijn 22 ste opnieuw begonnen met mijn onderzoek in de klassieke wereld na op mijn tiende helemaal geobsedeert te zijn door Mozart , dus er kan nog heel veel bij. Wat Bellini dus betreft, ik heb er nog niets over gelezen en geluistert. Ik zal je zelfs eerlijk zeggen dat ik Bellini niet eens in het juiste tijdvak weet te plaatsen. Dus, info over Bellini is zeker welkom.

    Groetjes BastiaanJan

  • Alexander

    Hallo BastiaanJan,

    Ik reageer vrij laat, maar ik had deze week niet zoveel tijd.

    Bellini is bij uitstek een componist van het Belcanto-repertoire ('mooie zang'). Zijn bekendste werken zijn Norma, La Sonnambula, I Puritani en I Capuletti e i Montecchi. De Italiaanse (romatische) opera van de negentiende eeuw was vrij conservatief (maar dat is min of meer algemeen bekend). Rossini was zo'n beetje de grondlegger, overigens schoorvoetend. Hij had niet veel op met de Romantiek. Een interessant kenmerk is de grotere rol van instrumentatie. Voorlopers zoals Cimarosa en Paisiello besteedden niet bar veel aandacht aan zaken zoals instrumentatie. Luister eens naar de ouverture ‘La Cambiale di Matrimonio’. Wat een verschil! Ze noemden hem niet voor niets weleens Il Tedesco in Italië. Overigens ten onrechte (de manier van orkestreren is immers niet te vergelijken met bijvoorbeeld de ouverture Der Freischütz van tijdgenoot von Weber); zegt inderdaad meer iets over de Italianen dan over de Duitsers!

    Maar goed, om het verhaal kort te houden, het mag duidelijk zijn dat het hier niet veel anders is dan in andere perioden in de Italiaanse operageschiedenis: melodie speelt een zeer belangrijke rol, maar het zijn dan wel prachtige melodieën. Het verhaal boven is overigens erg beknopt en een vrije grove weergave. De rest staat in de ontelbare beschikbare opera-boeken.

    Even terug naar Bellini, een voorbeeld van prachtige muziek: van I Puritani bestaat een schitterende opname van Decca met Pavarotti op zijn best en Sutherland. Pavarotti weet als geen ander die hoge tonen te raken, haarzuiver en krachtig. Hoogtepunten uit deze misschien wel de mooiste opera ooit gecomponeerd (maar hier begeef ik me op glad ijs): Akte 1. Openingskoor “All'erta! All'erta! L'alba apparì” met dat mooie marsgedeelte; schitterende aria van Riccardo “Ah! per sempre io ti perdei”, mooie cabaletta die daar op volgt; één van de hoogtepunten “A te, o cara”, de aria van Arturo (afgewisseld met een ensemble); de aria “Son vergin vezzosa” van Elvira; Akte 2. Weer een hoogtepunt: “Cinta di fiori” van Giorgio; aan het eind van de akte een meesterlijk duet (geïntroduceerd door een prachtige hoornsolo): “Il rival salvar tu dei”, wordt gevolgd door een aria voor Giorgio “Se tra buio un fantasma vedrai”, om uiteindelijk afgesloten te worden door het beroemde “Suoni la tromba” (hierop zijn door allerlei componisten, Liszt en Chopin bijvoorbeeld, variaties gecompeneerd: de Hexamerone geloof ik); Akte 3. Dit is eigenlijk een opeenvolging van hoogtepunten: de schitterende aria “A una fonte afflitto e solo” van Arturo, het zeer mooie duet tussen Arturo en Elvira: “Da quel dì che ti mirai”, de cabaletta “Vieni, vieni fra queste braccia” (waarin Arturo niet een hoge c, maar een hoge d moet zingen!), tenslotte het prachtige aria/ensemble-stuk “Credeasi, misera”. Dit stuk is berucht, want hier moet Arturo niet alleen een hoge as, een hoge des zingen, maar ook nog eens een hoge f! Men heeft weleens beweerd dat alleen Rubini (de tenor die beroemd was om zijn hoge register; uiteraard een tijdgenoot van Bellini) dat kon zingen, maar dat is onjuist. Het is zeer waarschijnlijk dat Rubini niet zong met zijn kopstem maar met de falsetto-stem. In ieder geval doet Pavarotti dat ook (wat overigens geen bewijs is voor het argument dat Rubini deze noot ook met falsetto-stem zong!). Het heeft meer te maken met een verandering in stemgebruik. In de tijd van Bellini had je vrijwel geen hoorbare overgangen (passagio) tussen borststem, kopstem, etc. Dit is echter mogelijk tot ongeveer de hoge bes of c; vandaar het verschil in klankkleur (de hoge f heeft daardoor de klankkleur van een countertenor). Het hele bereik van een falsetto-stem kan niet gemaakt worden met de blijvende klankkleur van lagere tonen, er blijft dus een breuk bestaan. Pavarotti klinkt spectaculair.

    Om hier even over door te gaan. Wellicht ben je bekend met ‘Mes amis’ uit La fille du régiment van Donizetti, hierin moet de tenor maar liefst negenmaal een hoge c zingen. Ik heb een fragment van de website ‘grandi-tenori.com’ gehaald. Het betreft een live-opname uit 1969 in het Italiaans met Pavarotti. Wat Pavarotti hierdoet is werkelijk spectaculair; wat een verschil met Florez, die klinkt maar saai. Hier kun je het fragment downloaden: http://www.nickscott.plus.com/Pav_figlia.mp3 (je kunt het fragment overigens beter opslaan, soms worden mp3's van de site gehaald).

    Zelf wil ik nog altijd de volledige opname van Decca (Franse versie) uit 1968 kopen, met inderdaad Pavarotti.

    Groet, Alexander

  • Alexander

    Ik geloof dat ik wat onoplettend word: het is niet romatisch, ook niet reumatisch, maar romantisch.

    Ik was nog vergeten te vertellen dat als je nog een andere opname wilt horen met de mooie jonge stem (misschien dat de mp3 je doet verlangen naar meer) van Pavarotti, ‘L’amico Fritz' van Mascagni een aanrader is. Dit is een studio-opname uit 1968 (vandaar jonge stem). Deze onpretentieuze opera van Mascagna is weliswaar geen meesterwerk, maar bevat toch prachtige Italiaanse muziek uit het verismo-tijdperk. Luister eens naar het kersenduet tussen Fritz en Suzel, buitengewoon mooi. Suzel wordt overigens gezongen door Mirella Freni.

    Op de website “avroklassiek.nl” kun je fragmenten horen uit klassieke muziek. Als je luisterkamer kiest en daarna klaskraker kun je onder Verdi ‘La donna é mobile’ horen (http://www.avroklassiek.nl/luisterkamer/klaskraker/030616.asp). Jawel, gezongen door Pavarotti uit zijn 1971-opname (hij heeft immers Rigoletto meerdere malen opgenomen). Luister eens naar de hoge c aan het eind.

    Hoewel niet geheel eerlijk (groot verschil in leeftijd, toch zong Pavarotti op dezelfde leeftijd zeker nog een krachtige hoge toon): luister ter vergelijking eens naar Domingo op een dvd-uitvoering van de Met (Levine). Op klassikakzente.de kun je de aria horen en zien (http://www.klassikakzente.de/_ram/dvd/rigoletto_0730939.ram). De hoge c is er en dwingt respect af, vooral in zo'n gigantische zaal, maar het is minder krachtig. Dat vind ik bij meer opnames van Domingo. Op zijn Traviata-opname onder leiding van Kleiber, klinkt de hoge c aan het eind van de cabaletta “O mio rimorso” vrij benepen. Dat klinkt bij zangers als Pavarotti of Alfredo Kraus anders. Toch bewonder ik Domingo vooral als dramatisch tenor, met name in opera's als Don Carlos of Otello. Weinig tenoren uit het middellandse zeegebied zingen Wagner zoals Domingo gedaan heeft.

    Maar goed, Pavarotti heeft toch meer dat typisch Italiaanse, dat moeilijk onder woorden te brengen is. Noemen de Engelsen dat niet ‘ping’?

    Groet, Alexander

  • Alexander

    En, BastiaanJan, heeft de info je geholpen?

    Groet, Alexander

  • Annie

    het is Smetana

  • guido gilbert de winne

    Beste Paul,

    Toen ik in Praag was een tijd geleden, ook genoten van die heerlijke muziek van Smetana, Dvorak, Suk, ook Beethoven verbleef in Praag.

    gdw